Ben bu konuda Amerikan yargı sistemini beğeniyorum ya. Acımaları olmadan net şekilde hüküm koyuyorlar ortaya. Bizdeki gibi bir kolay çıkış senaryosu da genelde olmuyor. Hoş yargının bu kadar adalet kavramının sorgulandığı bir zamanda böyle bir yöne kaymak ne kadar mümkün bunlar yine tartışmaya çok açık. Amerika’da bir vergi ödememekten korkacaksın bir de yargı sisteminin eline düşmekten. İkisinin de sonu tatsız.
İdam konusu en azından bu konjönktürde, bu hükümet yapısıyla bence inanılmaz derecede suistimal edilebilecek bir ceza. Çağdışı oluşunu geçtim zaten. Hukukçu dostlarım düzeltirler ama ağırlaştırılmış müebbet hapis almadıktan sonra galiba düz müebbetin de yatarı sanıyorum 35 sene falan ki onu da hücrede değil yine koğuşta yatıyor olman lazım. Amerika’da mesela daha problemli suçluları tek veya iki kişilik hücrelerde şaptıkları oluyordu izlediğim ve bildiğim kadarıyla. Bizde böyle bir uygulama sanıyorum yok. Tabii böyle bir düzenlemeyi getirebilmek için ne kadar yeterli kapasitemiz var onu da bilmiyorum.
Kanka ceza sistemi mükemmel olsa da şu tip cinayetleri işleyen insanların gözünü korkutmaz. Çünkü bu insanlar neden sonuç ilişkisi kuramıyor. Dediğim gibi işin empati ve vicdan yönü bir yana biz trafik cezasından bile çekinen insanlarız. Çünkü neden sonuç ilişkisi kurabiliyoruz. Ne bileyim 1 gün bile hapse giremeyecekler insanlarız. Fakat bu insanlar da o yön zayıf.
Cezaların ağırlaştırılması ancak toplumun adalet duygusuna olan inancını artırır. Hah belki de toplumun bir kesimini caydırdığı in bu tip canilerin de nesli yavaş yavaş tükenir.
Şimdi ülkede durum şu. Birisi suç işliyor ve yeterince ceza almadığı için suça meyilli birçok insan cesaretleniyor. Üstelik bu tip davranışlar toplumda kınamadan çok takdir de gördüğü için suçlu cesaret alıyor. Şu noktadan da sonra idam gelse de bu suçu işleyen kişi için pek bir önemi olmaz. Fakat cezalar ağırlaştırılırsa kısa vadede suç oranlarında azalma olur. Suç sayısında azalma olduğu için de suça meyilli insanların cesaretleri kırılmış olur. Suç toplumda takdir ögesinden çok korku ögesine dönüşür. Çünkü işin sonunda insanlar işin nereye varacağını bilir. Bu tip canavarca hislere sahip olan canilerin de bir noktada motivasyonları kırılmış olunur. Evet bu insanlar neden sonuç kuramıyor ama çevresi kuruyor. Ağırlaştırılmış ciddi cezalar kesin olmasa da caydırıcılık taşıyabilir.
Fakat öte yandan bu bu suçu işleyen caniyi suça iten diğer unsurları da ele almak lazım. Evlilik ve boşanma olduğu için "namus" temelli görünüyor. Burada bunun namus olduğunu ben savunmuyorum onların bakış açısı bu yönde. Ve bu adamı kendi anne babası akrabaları bir noktada motive ediyor ve bu tip durumlarda suçu işleyecek/işleyen kişinin alacağı cezanın önemi kalmıyor. Çünkü bu tip suçlar idam cezası varken de işleniyordu. Ki yine bu tip suçlardan sonra suçu işleyen kişinin de bizzat intihar ettiği durumlar da sıkça oldu.
Kısaca bu tip durumların önüne geçmek için cezaların ağırlaştırılması ve suça teşvik eden unsurların (çevre vs) düzeltilmesi gerekiyor.
İdam evet mevcut hükümet tarafından suistimal edilebilecek bir durum ve çağ dışı. Fakat öte yandan şu adamın 15-20 yıl sonra dahi olsa toplum içine çıkacak olması da sıkıntı. Herkesi hücreye atalım dersek de kapasite sorunu ortaya çıkıyor. Bilemiyorum kafam çok karışık artık bu tip haberlere dayanamıyorum.